یازدهم آبان بود که رییس حوزه قضایی کوهبنان نیز از تشکیل پرونده قضایی برای حادثه دلخراش ریزش معدن زغال سنگ در این شهرستان خبرداد و گفت: در صورت تشخیص کوتاهی، با ترک فعل های صورت گرفته برخورد خواهد شد.
مدیرعامل شرکت معادن زغال سنگ استان کرمان با تأکید بر اینکه قیمت زغال سنگ در کشور بسیار ارزان و پر اشتغال ترین صنعت است گفت: فرایند کار در معادن زغال سنگ سنتی است و امکان مکانیزاسیون وجود ندارد، از سوی دیگر اگر فکری به حال افزایش قیمت زغال سنگ نشود در ادامه با افزایش مشکلات و تلفات نیروی انسانی به دلیل افت ایمنی در معادن مواجه می شویم.
این مسئول با اشاره به اقدامات اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان در حوزه ایمنی معادن گفت: با بازرسی های مکرر نواقص قانونی را به شرکت های معدنی اعلام می کنیم تا نواقص موارد ایمنی را بررسی و اقدام کنند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان کمبود نقدینگی این معادن را یکی از مشکلات مهم برشمرد و تصریح کرد: به تعویق افتادن مطالبات شرکتهای زغالسنگ استان کرمان سبب شده تا بتوانند فقط بخشی از هزینهها از جمله حقوق کارگران خود را بپردازند و زندگی کارگران با مشکلات معیشتی روبه رو نشود.
شریفی در عین حال با بیان اینکه ایمنی اولویت کار ماست و اگر کارگاهی ایمن نباشد بنده اجازه ورود کارگر را نمی دهم بیان داشت: کارگر باید با ایمنی کامل وارد تونل شد و این مهم مستلزم هزینه و پشتیبانی بالاتر است که دولت می تواند در این زمینه از حوزه عوارض و غیره هزینه کند و حداقل سالانه به هر معدن یک گازسنج تخصیص دهد.
وی با اشاره به اینکه شرکت معادن زغال سنگ کرمان قدیمی و دولتی است گفت: ردیف بودجهای در خصوص شاخصهای ایمنی نداریم اما ما باید این شاخص را حفظ کنیم.
وی با اشاره به اینکه معدن ۱۲ – ۱۴ پابدانا که اخیرا دچار حادثه ای با ۲ کشته شده مربوط به بخش خصوصی است تصریح کرد: تا زمانی که جان خود را از دست ندهیم کسی از مشکلات کار در معادن زغال سنگ باخبر نمی شود.
واکاوی علل حوادث و ۴ اخطار قبلی به معدن ۱۲ – ۱۴
مصباح با بیان اینکه برخورد قهری برای ایمن سازی معادن پاسخگو نیست و نیازمند سرمایه گذاری است گفت: همچنین نشستی به منظور رعایت ایمنی کارگاهها باحضور استاندار کرمان برگزار و در این نشست سرمایه گذاری در حوزه ایمن سازی معادن که سرمایه گذاری برای نیروی انسانی است تاکید شد که امیدوایم بتوانیم این مهم را پیگیری و به نتیجه برساینم.
مدیرعامل شرکت معادن زغال سنگ استان کرمان با بیان اینکه قیمت زغال سنگ ۲۶.۵ درصد هر تن شمش خوزستان محاسبه می شود و این عدد بسیار پایین است افزود: با این وضعیت پیش بینی میشود طی سال های آینده تولیدات معادن کاهش یابد و از سوی دیگر تجهیزات و ایمنی معادن هم افت کند.
در این زمینه بیشتر بخواند:
گرچه مسائل و مشکلات معدن داران با توجه به قیمت پایین زغال سنگ و ضرورت هایی که در بحث های حمایتی دولت مطرح می شود درست است و سرجای خودش باید بررسی شود، اما نمی توان انتظار داشت که سلامت و جان کارگران در خلال هر کاری مهم نباشد و توجیه شود که مشکل اقتصادی وجود دارد. نمیتوان عدول از اصول ایمنی و استاندارد کار معادن را نادیده گرفت و هربار شاهد پرپر شدن کارگرانی بود که باید بین مرگ و معیشت، هرلحظه هراسناک در تونل های طویل در اعماق زمین حاضر شوند و انتظار مدفون شدن را داشته باشند. هرکدام از ما، مسئولان متولی یا حتی معدن داران می توانند خودشان را در چنین شرایطی تصور کنند؟
وی با اشاره به اینکه بیشترین موضوع در حوزه ایمنی بحث های ریالی است گفت: در گذشته قیمت هر تن چوب ۲ میلیون تومان و اینک هشت میلیون تومان شده و این در حالی است که قیمت زغال پایین آمده و هزینه نیروی انسانی نیز افزایش داشت؛ همه این موارد منجر شده تا معادن به سختی امرار و معاش داشته باشند چه برسد بتوانند به ایمنی معادن رسیدگی کنند.
مصباح با اشاره به اینکه به نظر می رسد معادن خصوصی و شرکت ملی زغال سنگ کرمان باید یک سرمایه گذاری ویژه ای را در حوزه ایمنی کارگاههای خود انجام دهند تا کارگران با فراغ بال بیشتر کار کنند تصریح کرد: در این قضیه به صورت جدی ورود کرده ایم و به معادن شهرستان های راور، کوهبنان و زرند هشدار داده شده است که اگر کارگاهی ایمنی نداشت به مرجع قضایی معرفی میشود.
معدن ۱۲ – ۱۴ کوهبنان یکی از آن معادنی بود که طی روزهای اخیر ریزش کرد و مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان در این زمینه می گوید چهار مرحله برای رعایت موارد ایمنی به این معدن اخطار داده شده بود اما شرکت معدنی به اخطارها توجه نداشت.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین با اشاره به اینکه شاخص سرانه تولید را باید مبنا قرار دهیم گفت: فناوری تولید در معادن زغال سنگ باید افزایش یابد که نیازمند تجهیزات و امکانات است، ضمن آنکه فعالیت سنتی در این معادن خطرات را افزایش داده و تعدادی از کارگران همواره در معرض خطر جانی هستند که میتوان با استفاده از تجهیزات ایمنی معادن را نیز ارتقا داد.
طی چندسال اخیر هر بار پس از وقوع حوادث ناگوار مانند ریزش معدن خبرهایی نیز مبنی بر ورود دستگاه قضا به این حوادث منتشر میشود اما کمتر نتایج این ورود و اقدام حداقل خبررسانی شده یا نتایج آن کمتر در اختیار رسانه ها قرار گرفته است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان با تأکید بر اینکه ریزش معدن ۱۴-۱۲ پابدانا کوهبنان به دلیل نشت گاز نبوده است تصریح کرد: معادن گاز خیز در حوزه صنعت زغال با یکدیگر متفاوت هستند و ایمن سازی لازم در این معدن تا حدودی انجام شده اما شکست زمین (گسل) در این معدن سبب ایجاد حادثه شده و ایمن سازی کفایت نکرده و ریزش کرده است.
در این زمینه بیشتر بخوانید:
منابعی که تاکنون تامین نشده
تلاش مجله خبری کار و تعاون برای احصای آمار حوادث و تلفات ناشی از آن در معادن زغال سنگ شمال کرمان به عدد روشنی نرسید؛ گرچه تشکل کارگران این معادن عدد ۳۰۰ جان باخته مستقیم و غیرمستقیم(ناشی از عوارض سختی کار) را طی ۲۰ سال اخیر مطرح می کنند اما احصای این آمار نیازمند بررسی و تامل بیشتر است.
وی ادامه داد: معادن خصوصی به لحاظ اقتصادی ضعیف هستند و توانایی خرید یک گاز سنج ۴۰ میلیون تومانی را ندارند و ما هم با هفت معدن دولتی نیاز به این پشتیبانی داریم.
به گزارش مجله خبری کار و تعاون گرچه مدیران استان کرمان میگویند «شمار حوادث این معادن طی امسال در مقایسه با سال های گذشته بالا نیست» اما یک حادثه هم ناگوار است ضمن اینکه طی چندسال اخیر اخبار حوادث ریزش معادن زغال سنگ هربار خبرساز بوده و مسئولان هم معتقدند شیوه های سنتی فعالیت معادن هم آمار حوادث را بالا برده و هم بهرهوری را به میزان زیادی کاهش داده است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان در این زمینه معتقد است که برای تامین تجهیزات و امکانات معادن زغال سنگ ابتدا باید مشکلات این معادن رفع و در این خصوص بحث زغال سنگ عقبه ای دارد که باید تعیین تکلیف شود.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان تاکید کرد: معدن ۱۴-۱۲ پابدانا کوهبنان که هفته گذشته ریزش داشت از ابتدای امسال تاکنون چهار اخطار مبنی بر رعایت نکردن اصول ایمنی به معدن ابلاغ و یک بار نیز با حضور مرجع قضایی منطقه در این معدن نامه معرفی به دادگاه برای آن صادر شده و موجود است.
از یک طرف ریزش معادن ناشی از عوامل طبیعی و از سوی دیگر برخاستن خاک معادن زغال سنگ و همچنین فلزات ریز دیگر و کمبود اکسیژن موجب بیماری های متعدد قلبی و ریوی برای کارگران بخش استخراج معادن می شود
ارزانی قیمت زغال سنگ و همچنین روش های بهره برداری تماما سنتی در استان کرمان سبب شده که این معادن زیان ده تلقی شوند؛ در واقع هزینه بر بودن فرایندها در شرایط دشوار اقتصادی، توجه کمتر به ایمن سازی را برای معدن کاران زغال سنگ کرمان به همراه داشته است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (مجله خبری کار و تعاون) استان کرمان با هدف بررسی چرایی حوادث ریزش معادن زغال سنگ به میزان قابل تامل طی سال های اخیر در شمال استان کرمان موضوع را در دستور کار قرار داد که نقطه نظرات مسئولان هر بخش در ادامه گزارش منتشر می شود؛ اما آنچه اهمیت دارد اینکه خلاصه همه پاسخ های متولیان این است که «با قوه قهریه چندان نمی توان یک معدن دار بویژه معادن خصوصی را وادار کرد که برای حفاظت از جان کارگرانش هزینه بیشتری کنند!».
وی ابراز داشت: در صورتی که شرکت های معدنی بتوانند تجهیزات و امکانات خود را بهروزرسانی کنند، ظرفیت تولید نیز افزایش می یابد و به سوددهی میرسد آنوقت دیگر کارگر دولتی، غیردولتی نداریم.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان بیان کرد: فرایند اجرایی این مرکز امداد و نجات در مرکز ثقل معادن زغال سنگ در حال اجرا است تا هرچه زودتر تکمیل شود.
هرچقدر هم ایمنی را رعایت کنیم، استخراج سنتی از معادن زغال سنگ باعث ریزش آن می شود اما با برخی از راهکارها فقط می توان جلو برخی اتفاقات ناخواسته را گرفت به شرط اینکه مسئول ایمنی زیر نظر فرد خاصی نباشد.
به طور مثال مسئولان می گویند برای همین معدن که اخیرا ریزش کرده هم چند نوبت اخطار صادر و هم به مسئولان قضایی اعلام شده؛ مسئولان هزینه های بالای معدن داران، قیمت پایین محصول و زیان های آنان را مطرح می کنند؛ حال آنکه بواقع، اگر ضمانت اجرایی برای نظارت ها و رعایت قوانین در معادن وجود نداشته باشد یا مسئولان ناظر و برخوردکننده دست بسته باشند، معلوم نیست چه سرنوشت و سرانجامی را می توان متصور بود.
پای درد دل کارگران و عدد ۳۰۰ قربانی
تا جان ندهیم کسی باخبر نمی شود
وی با اشاره به اینکه امیدواریم با حل مشکلات نقدینگی، معادن در حوزه ایمنی فعالیت بیشتری داشته باشند گفت: متاسفانه ماهیت و ذات معادن زغال سنگ در جهان حادثه خیز است.
وی ادامه داد: جان باختن این افراد عمدتا به علت نارسایی ریوی، کمبود اکسیژن یا انعقاد خون بوده است اما متاسفانه اینها دیده نمی شوند که باید مسئولان تمامی مراتب فعالیت کارگران را بدانند.
ریشه مشکلات و ضرورت تعیین تکلیف زغال سنگ
وی همچنین ادامه داد: مرکز امداد و نجات زغال سنگ باید حتما در استان احداث شود که در این زمینه یک مرکز برای کرمان مصوب شده و منابع آن باید تامین شود.
وی یادآور شد: در مجموع باید سرانه تولید معادن زغال سنگ استان کرمان افزایش یابد که نفع آن به کارگران برگردد، در صورتی که منابع و سود این معادن افزایش یابد در قالب بازتوزیع می تواند به امور شرکت بازگردد.
مسائل اقتصادی باعث شده تمامی فکر و ذکر معادن خصوصی به تولید و فروش بیشتر برای پرداخت حقوق کارگرانشان و رسیدن به سوددهی باشد و در این شرایط می توان گفت که تعدادی از معادن خصوصی با توجیه نداشتن درآمد کافی، با جان کارگران بازی میکنند.
وی خاطرنشان کرد: کارگران معادن زغال سنگ به دلیل سخت و زیان آور بودن با ۲۰ سال سابقه کار بازنشست می شوند و در سطح ملی نیز پیگیری هایی برای ضریب بازنشسگی آنان از ۱.۵ به ۲ درصد شده تا اینکه بتوانند در ۱۵ سالگی فعالیت بازنشست شوند.
عضو شورای کارگری معادن زغال سنگ استان کرمان پیشنهاد کرد تیمی درمانی زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی در معادن زغال سنگ استان فعال شود تا وضعیت سلامت کارگران و همچنین علت مرگ فوتی ها را بررسی کند.
در این زمینه گفته می شود شکست لایه های زمین طی روزهای اخیر باعث ریزش معدن ۱۲ – ۱۴ کوهبنان و جان باختن ۲ کارگر شده و طی ماه های گذشته نیز آزاد شدن گازهای درونی زمین یا دیگر عوامل حادثه ساز بوده است.
محسن شریفی ادامه داد: بحث ایمنی یعنی هزینه و برای انجام هر اقدامی در این زمینه باید هزینه کرد؛ زمانی که درآمد و هزینه ها تراز نباشد ایمنی نیز افت می کند.
مدیرعامل شرکت معادن زغال سنگ استان کرمان با اشاره به سه هزار نیروی انسانی در این معادن بیان داشت: تونل های معادن عمومی شرکت زغال سنگ دارای آرک فلزی هستند و یکی از بهترین شرایط نگهداری را در کشور داریم اما در معادن خصوصی اطراف کرمان که از لحاظ اقتصادی ضعیف تر هستند توانایی خرید آرک فلزی را ندارند و با چوب انجام می دهد که این موارد یعنی کاهش ضریب ایمنی است.
مرکز امداد و نجات زغال سنگ باید حتما در استان احداث شود که در این زمینه یک مرکز برای کرمان مصوب شده و منابع آن باید تامین شود.
بهره برداری از معادن زغال سنگ استان کرمان به ۲ صورت تونلی و سطحی انجام می شود؛ در شیوه تونلی کارگران با بیل و کلنگ عملیات برداشت را انجام می دهند که از یک سو شکست زمین و همچنین آزادسازی گازهای زیرزمینی سبب انفجار یا ریزش سقف معادن می شود. تصور کنید معدنی که در حالت تونلی، روی چند تکه چوب سوار است با انفجار به چه چیزی تبدیل خواهد شد و کارگران در صدها متر زیر زمین چه سرنوشتی خواهند داشت؟
درواقع هزاران نفر در معادن زغال سنگ دولتی و خصوصی استان کرمان مشغول کار هستند اما شمار بالای جانباختگان مستقیم و غیرمستقیم این معادن در شرایطی است که می توان با توجه بیشتر معدن داران به استانداردهای کار و ایمنی، نظارت بیشتر دستگاه های متولی و در کل حفاظت بیشتر از جان کارگران در محیط معادن شمار حوادث و فوتی های آنها را کاهش داد یا به صفر رساند.
۲ خطری که جان کارگران را تهدید می کند
شرایط ایمنی و حفظ جان کارگران در حوادث یک طرف، سختی کار و بیماری های تنفسی که تا آخر عمر کارگران را رها نمی کند هم یک طرف؛ همه و همه دست به دست هم داده و ضرورت ورود قوی تر و بیشتر دولت و سایر دستگاه ها مانند قوه قضاییه و مجلس را به این معادن در شمال استان بیشتر و بیشتر کرده است.
زمانی با بیان اینکه استحکامات برخی معادن با چوب تامین می شود اظهارداشت: در این زمینه برای تامین ایمنی باید چوب مناسب باشد، تخریب به صورت صحیح انجام گیرد که فشار روی زغال نباشد و جرم زدایی به صورت صحیح باشد تا فعالیت ایمنی برای حفظ جان کارگران موثر واقع شود.
مهدی حسینی نژاد به خبرنگار مجله خبری کار و تعاون افزود: مهمترین مشکلات قیمت زغال سنگ و تعیین تکلیف ضوابط، مقررات و سهام داری شرکت معادن زغال سنگ استان کرمان، ضریب سختی کار و بدهی بیمه مجموعه های زغالی است که این مشکلات در حال پیگیری هستند.
شرکت معادن زغال سنگ کرمان شامل هفت معدن در استان کرمان می شود و اما معادن خصوصی بسیاری در شهرستان های زرند، کوهبنان و راور پراکنده اند که بررسی تعداد دقیق آنها نیازمند زمان بیشتری است.
یدالله زمانی با اشاره به اینکه اگر مسئول ایمنی جلو کار را بگیرد با او برخورد خواهد شد افزود: معادن خصوصی هرقدر هم نا امن باشند، برای اینکه بتوانند حقوق پرسنل را بپردازند نمی توانند کار را متوقف کنند.
عضو شورای کارگری معادن زغال سنگ استان کرمان گفت: ما هرچقدر هم ایمنی را رعایت کنیم، استخراج سنتی از معادن زغال سنگ باعث ریزش آن می شود اما با برخی از راهکارها فقط می توانیم جلو برخی اتفاقات ناخواسته را بگیریم به شرط اینکه مسئول ایمنی زیر نظر فرد خاصی نباشد.
شریفی خاطرنشان کرد: یک مانیتورینگ برای رصد پایش گاز متان در معادن حدود ۲ میلیارد تومان هزینه دارد و با این شرایط اقتصادی کسی توانایی ایجاد این شرایط را ندارد.
به گزارش مجله خبری کار و تعاون، معادن زغال سنگ در جای جای استان کرمان بویژه شهرستان های شمالی کوهبنان، زرند و راور واقع در شمال این استان پراکنده اند و این معادن از این حیث که از نیروی انسانی و اشتغالزایی قابل توجهی برخوردارند، همواره مورد توجه مردم، مسئولان و سیاستگذاران قرار دارند. از معادن دولتی که بگذریم، عمده این معادن خصوصی و در عین حال نیز مدعی هستند که به علت مشکلات اقتصادی به دشواری روزگار می گذرانند.
معدن داران باید برای فرآیندهای اکتشاف و استخراج هزینه بیشتری کنند تا شرایط ایمن تری برای فعالیت کارگران و صیانت از جان آنان فراهم آید که در بیشتر آنها می بینیم این اتفاق نمی افتد و شرایط کار به شیوه های سنتی از جمله پاشنه پاشیل های این نوع معادن که بیشتر در شمال استان مستقر هستند، تبدیل شده است.
مدیرعامل شرکت معادن زغال سنگ استان کرمان نیز با اشاره اینکه شاخصهای متفاوتی در حوزه ایمنی وجود دارد تصریح کرد: زغال سنک در شرایط فعلی کشور از لحاظ ریالی و اقتصادی وضعیت خوبی ندارد؛ قیمت زغال پایین و هزینه ها بشدت بالا رفته است.
گرچه سرمایه گذاران بخش معدن زغال سنگ هم مشکلات خودشان را دارند و کاهش قیمت این محصول اخیرا سبب کاهش سوددهی آنان شده و انتظار می رود با واقعی شدن قیمت زغال سنگ و تامین تجهیزات استاندارد، جان معدن کاران نیز حفظ شود.
وی ابراز داشت: همچنین مجلس ضریب شغلی مشاغل زیرزمینی معادن زغال سنگ را بررسی کند زیرا ضریب شغلی ۱.۵ باعث از کار افتادگی و عوارض بسیاری برای کارگران می شود و درخواست داریم ضریب شغلی کارگران به عدد ۲ برسد که این امر با وجود پیگیری های مکرر هنوز به نتیجه نرسیده است.
وی با اشاره به اینکه چند معدن را به دلیل رعایت نکردن موارد ایمنی به مراجع قضایی ارجاع داده ایم تصریح کرد: از نمایندگان مراجع قضایی نیز برای بررسی دقیق موارد ایمنی در معادن زغالسنگ دعوت شده تا از نزدیک مشاهده کنند.
محمدرضا مصباح در گفت و گو با خبرنگار مجله خبری کار و تعاون با اشاره به اینکه آمار حوادث در استان کرمان نسبت به سال های گذشته بالا نیست افزود: حادثه معدن ۱۲ – ۱۴ کوهبنان نخستین حادثه منجر به فوت طی ماه های گذشته بوده که در یک معدن خصوصی رخ داده است.
وی اظهار داشت: بازرس ایمنی کار از استان و شهرستان ها به معادن سرکشی می کنند زیرا آنان به جان کارگران اهمیت می دهند اما معادن خصوصی به ایمنی توجهی نمی کنند؛ آنان برای سود دهی ممکن است برخی موارد ایمنی کارگران را نادیده بگیرند.
نبود ردیف بودجه برای شاخصهای ایمنی معادن
وضعیت بغرنج خدمات رسانی بهداشت و درمان و حفظ ایمنی در برخی شرکت های خصوصی زغال سنگ استان کرمان در شرایطی رقم خورده است که متولیان نظارت موثری بر روند فعالیت کارگران در صدها متر زیر زمین معادن زغال سنگ ندارند و کارگران نیز ضریب شغلی و استقرار تیم های درمانی و امداد و نجات را در محل معادن مطالبه می کنند. حلقه مفقوده ای که مسئولان استان می گویند احداث آن مصوب شده اما به علت کمبود اعتبار هنوز اجرایی نشده است.
از یک طرف ریزش معادن ناشی از عوامل طبیعی و از سوی دیگر برخاستن خاک معادن زغال سنگ و همچنین فلزات ریز دیگر و کمبود اکسیژن موجب بیماری های متعدد قلبی و ریوی برای کارگران بخش استخراج معادن می شود؛ اثرات و عوارض ناشی از سال ها فعالیت در معادن در بدن کارگران باقی میماند و در نهایت آنان را از پای در می آورد.
عضو شورای کارگری معادن زغال سنگ استان کرمان با بیان اینکه کار ما به گونه ای است که گاهی کشته می دهد اما معتقدم جلو آمار تلفات را می توان گرفت گفت: طی ۲۰ سال گذشته حدود ۱۵۰ کشته مستقیم و ۱۵۰ نفر به واسطه عوارض ناشی از کار در معادن زغال سنگ استان کرمان جان خود را از دست داده اند.
ریزش معدن اخیر در معدن بخش خصوصی ۱۲-۱۴ شرکت پابدانا واقع در کوهبنان رخ داد و براساس اعلام هلال احمر ریزش معدن پنج حادثه دیده داشت که سه تن نجات یافتند اما ۲ تن هم جان باختند؛ معدنی که مسئولان وزارت کار می گویند چهار اخطار قبلا به علت نداشتن اصول ایمنی گرفته بوده است.
محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان و راور و نیز زرییس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز درعین حال با تاکید بر اینکه مشکلات معادن زغال سنگ کرمان چه بخش دولتی و چه خصوصی باید به شکل ریشه ای و طی فرآیندهای اصولی و با نگاه به افزایش بهره وری با به کارگیری تجهیزات روز و شیوه های مدرن استحصال حل شود تصریح کرد: کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ضمن اینکه موضوع و مسائل معادن زغال سنگ استان کرمان را به سوی بهره ور شدن سوق می دهد، به حمایت از این شرکت ها با تسهیلاتی برای تامین تاسیسات، تجهیزات و ماشین آلات نیز اقدام می کند.